Türkiye ekonomisi, 2017’de %7,2’lik büyüme beklentisine karşılık %7,4 ile son 4 yılın en yüksek büyümesine imza attı. Türkiye bu oranla, OECD ülkeleri arasında yüzde 8,4 büyümeye imza atan İrlanda’dan sonra en hızlı büyüyen ikinci ekonomi oldu.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı Dönemsel Gayrisafi Yurt İçi Hasıla, IV. Çeyrek: Ekim – Aralık, 2017 verilerine göre, üretim yöntemine göre dört dönem toplamıyla elde edilen yıllık GSYH, zincirlenmiş hacim endeksi olarak (2009=100), 2017 yılında bir önceki yıla göre %7,4 arttı. Cari fiyatlarla GSYH, geçen yıl bir önceki yıla göre %19 artarak 3 trilyon 104 milyar 907 milyon TL oldu.
2017 yılında kişi başına GSYH cari fiyatlarla 38 660 TL, ABD doları cinsinden 10 597 Dolar olarak hesaplandı.
En yüksek katma değer artışı hizmet sektöründen
Gayrisafi yurtiçi hasılayı oluşturan faaliyetlerde; 2017 yılında zincirlenmiş hacim endeksi olarak tarım sektörünün katma değeri %4,7, sanayi sektörü %9,2, inşaat sektörü %8,9 arttı. Ticaret, ulaştırma, konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetlerinin toplamından oluşan hizmetler sektörünün katma değeri de %10,7 arttı.
GSYH’nin %59,1’i tüketim harcamalarından
Yerleşik hanehalklarının ve hanehalkına hizmet eden kar amacı olmayan kuruluşların (HHKOK) toplam nihai tüketim harcamaları, 2017’de bir önceki yıl zincirlemiş hacim endeksine göre %6,1 arttı. Hanehalkı tüketim harcamalarının GSYH içindeki payı %59,1 oldu.
2017 yılında devletin nihai tüketim harcamalarının GSYH içindeki payı %14,5 olurken, sabit sermaye oluşumunun payı %29,8 oldu. Bir önceki yıl zincirlenmiş hacim endeksine göre, devletin nihai tüketim harcamaları %5, gayrisafi sabit sermaye oluşumu ise %7,3 artış gösterdi.
2017 yılında bir önceki yıl zincirlenmiş hacim endeksine göre mal ve hizmet ihracatı %12, ithalatı %10,3 arttı.
İşgücü ödemeleri
İşgücü ödemeleri 2017 yılında %12,9 artarken, net işletme artığı/karma gelir %26,2 arttı. Yılın son çeyreğinde ise bir önceki yılın aynı çeyreğine göre işgücü ödemeleri %15,6, net işletme artığı/karma gelir %23,1 arttı.
İşgücü ödemelerinin cari fiyatlarla gayrisafi katma değer içerisindeki payı geçen yılın aynı çeyreğinde %32,8 iken bu oran 2017 yılının dördüncü çeyreğinde %31,5 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise %51,8’den %53’e yükseldi.
İş dünyasından değerlendirmeler
2017 yılı büyüme oranını değerlendiren TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu, “G20’nin en hızlı büyüyen ülkesiyiz, OECD içindeyse 2. konuma yükseldik. Büyüme rakamları ülkemize moral verdi, iş âlemi için umut ve güven kaynağı oldu. Olumsuz beklentilerini ve tahminlerini boşa çıkartmak suretiyle verdiğimiz rahatsızlıktan dolayı derecelendirme kuruluşları ve uluslararası kurumlardan özür dilemiyoruz. Tüm bu tezviratlara kulağımızı tıkadık, ileriye bakarak yeni bir başarı hikâyesi yazdık” dedi.
İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Öztürk Oran da açıklamasında, “Türkiye büyümede 7 yıldızı yakaladı. Yükselen ekonomilerin kutup yıldızı artık Türkiye’dir. Bu güçlü büyüme sadece ekonomimizin değil, bölge barışına yapacağımız katkıların ve dünyada gelişen ülkelere karşı duyulan güvenin de teminatıdır. 2017’deki yüzde 7,4’lük cesur büyümeden, 2018’de de en küçük bir taviz vermeyeceğiz. 2018’de de yeni bir başarı hikayesi yazmamamız için hiçbir sebep yoktur. Türkiye yeni bir büyüme yörüngesine girdi” ifadelerini kullandı.
Türkiye ekonomisinin, 2013 yılından beri en hızlı yıllık büyüme oranına imza attığının altını çizen MÜSİAD Genel Başkanı Abdurrahman Kaan da, “Bu gelişmenin, Türkiye ekonomisinin güçlü ve istikrarlı yapısını görmezden gelerek Türkiye’nin büyüme öngörülerini düşük tutan ve kredi notunu düşüren uluslararası kuruluşlara önemli bir cevap olduğunu düşünüyoruz. Bu motivasyonla girdiğimiz 2018 yılında da Türkiye ekonomisinin güçlü büyüme performansını sürdüreceğine inanıyoruz. 2018 yılı genelinde Türkiye ekonomisinde GSYH büyümesinin en az %5 civarında gerçekleşeceğini tahmin ediyoruz” değerlendirmesini yaptı.